Khai thác mỏ trên nền tảng đám mây (cloud mining) là dịch vụ cho phép người dùng thuê thiết bị khai thác hoặc công suất tính toán từ xa thông qua internet, giúp nhà đầu tư dễ dàng tham gia khai thác tiền mã hóa mà không cần trực tiếp mua sắm, lắp đặt hay bảo trì phần cứng. Mô hình này thường do các công ty khai thác chuyên nghiệp vận hành, xây dựng các mỏ đào quy mô lớn rồi phân chia công suất tính toán thành nhiều phần nhỏ để bán cho khách hàng. Người dùng chỉ cần thanh toán phí cố định hoặc ký hợp đồng, từ đó nhận được phần thưởng khai thác tương ứng với tỷ lệ công suất sở hữu, loại bỏ mọi rào cản liên quan đến đầu tư phần cứng, kiến thức kỹ thuật cũng như quản lý điện năng vốn gặp phải ở mô hình khai thác truyền thống.
Cloud mining xuất hiện khi độ khó khai thác Bitcoin bắt đầu tăng đáng kể. Do cạnh tranh ngày càng gay gắt, các thợ đào cá nhân dần không còn khả năng cạnh tranh với các mỏ đào lớn sở hữu thiết bị chuyên dụng. Khoảng năm 2013–2014, các dịch vụ cloud mining đầu tiên đã ra đời, mang lại cơ hội tiếp cận hoạt động khai thác tiền số cho nhà đầu tư phổ thông. Ban đầu, mô hình dịch vụ còn đơn giản; tuy nhiên, cùng với sự phát triển của thị trường, các sản phẩm hợp đồng cloud mining ngày càng đa dạng, xuất hiện các hợp đồng kỳ hạn cố định, mô hình chia sẻ lợi nhuận và hình thức cho thuê công suất băm.
Về mặt kỹ thuật, hoạt động cloud mining khá đơn giản. Nhà cung cấp duy trì các mỏ đào lớn gồm phần cứng chuyên dụng, hệ thống làm mát, đội ngũ kỹ thuật viên và nguồn điện giá thấp. Các nguồn lực này được ảo hóa, chia thành từng đơn vị nhỏ và chào bán cho khách hàng. Khi người dùng mua hợp đồng cloud mining, nhà cung cấp sẽ phân bổ công suất tương ứng cho hoạt động khai thác và trả thưởng dựa trên tỷ lệ công suất mà khách hàng sở hữu, sau khi đã trừ phí bảo trì, phí điện và các khoản phí dịch vụ liên quan. Toàn bộ quy trình này thực hiện tự động thông qua hệ thống và hợp đồng thông minh (smart contract), người dùng có thể theo dõi kết quả khai thác và lợi nhuận thông qua giao diện web hoặc ứng dụng di động.
Trong tương lai, dịch vụ cloud mining sẽ đối mặt với nhiều xu hướng phát triển mới. Xu hướng đầu tiên là đẩy mạnh tuân thủ pháp lý; khi khung quy định về tiền mã hóa toàn cầu ngày càng hoàn thiện, các nhà cung cấp cloud mining sẽ phải nâng cao minh bạch và tuân thủ tiêu chuẩn pháp luật. Tiếp theo, ngành có thể sẽ chứng kiến sự tập trung hóa, khi các doanh nghiệp lớn, chuyên sâu dần nắm ưu thế và cung cấp dịch vụ ổn định hơn. Về mặt công nghệ, khai thác sử dụng năng lượng tái tạo sẽ trở nên phổ biến, nhằm giải quyết bài toán môi trường và giảm chi phí vận hành. Bên cạnh đó, dịch vụ cloud mining sẽ mở rộng sang nhiều mạng lưới blockchain và đồng tiền mã hóa mới, không còn giới hạn ở Bitcoin hoặc một số đồng chủ đạo. Ngoài ra, với sự phát triển của tài chính phi tập trung (DeFi), cloud mining có thể tích hợp với các giao thức tài chính phi tập trung (DeFi) để tạo ra nhiều sản phẩm đầu tư khai thác linh hoạt hơn.
Cloud mining mang ý nghĩa quan trọng với hệ sinh thái tiền mã hóa, khi giúp giảm rào cản gia nhập thị trường và mở rộng cơ hội tham gia vào bảo trì, quản trị mạng lưới blockchain cho người dùng phổ thông. Đối với những nhà đầu tư không có kiến thức chuyên sâu hay nguồn lực lớn, cloud mining là lựa chọn tiện lợi để tiếp cận khai thác. Tuy nhiên, mô hình này tiềm ẩn rủi ro tập trung hóa, có thể mâu thuẫn với nguyên tắc phi tập trung của blockchain. Do vậy, khi lựa chọn dịch vụ cloud mining, người dùng cần cân nhắc kỹ giữa sự tiện lợi và rủi ro về uy tín, đồng thời đánh giá toàn diện điều khoản hợp đồng, danh tiếng nhà cung cấp và tiềm năng lợi nhuận.
Mời người khác bỏ phiếu