Các loại Staking trong Crypto

Cơ chế Staking thay đổi trên các mạng blockchain khác nhau, tùy thuộc vào thiết kế, mô hình bảo mật và cấu trúc quản trị của họ. Trong khi nguyên tắc cốt lõi vẫn giữ nguyên - khóa tiền điện tử để tham gia vào các hoạt động mạng - các mô hình staking khác nhau đã xuất hiện để giải quyết các trường hợp sử dụng cụ thể. Dưới đây là các loại chính của Staking trong ngành công nghiệp tiền điện tử.

Proof-of-Stake (PoS) Staking

Proof-of-Stake (PoS) là cơ chế Staking cơ bản được sử dụng trong nhiều mạng blockchain hiện đại. Trong PoS, người xác thực được chọn để xác nhận giao dịch và tạo khối mới dựa trên số lượng token họ đã đặt cược. Quá trình lựa chọn thường được cân nhắc để những người đặt cược nhiều hơn có cơ hội cao hơn để được chọn.

PoS loại bỏ nhu cầu đào có năng lượng cao và giảm thiểu rủi ro tập trung bằng cách cho phép nhiều người tham gia bảo vệ mạng lưới. Ví dụ về các chuỗi khối PoS bao gồm Ethereum (ETH 2.0), Cardano (ADA), Polkadot (DOT) và Tezos (XTZ).

Tính năng chính

• Các nhà xác minh nhận phần thưởng Staking dưới dạng token mới được đúc và phí giao dịch.
• Số lượng token đặt cược ảnh hưởng đến việc lựa chọn validator.
• Một số mạng PoS áp đặt thời gian khoá, trong đó token không thể rút ra được.

DeleGate.iod Proof-of-Stake (DPoS) Staking

DeleGate.iod Proof-of-Stake (DPoS) là một biến thể của PoS mà giới thiệu một cơ chế bỏ phiếu. Thay vì tất cả các người tham gia xác nhận giao dịch trực tiếp, người nắm giữ token bỏ phiếu cho một số lượng cố định DeleGate.iod hoặc người xác nhận, người có trách nhiệm duy trì blockchain.

DPoS tăng hiệu suất bằng cách giới hạn số lượng người xác thực, từ đó tăng tốc xử lý giao dịch. Tuy nhiên, nó cũng giới thiệu cấu trúc bán tập trung, khi một nhóm nhỏ deleGate.io có quyền kiểm soát quá trình xác thực mạng.

Các mạng sử dụng DPoS bao gồm EOS, Tron (TRX) và Binance Smart Chain (BSC).

Tính năng chính

• Người dùng ủy quyền sức mạnh Staking của họ cho các nhà xác minh đáng tin cậy.
• Những người xác nhận được bầu chọn thông qua hệ thống bỏ phiếu dựa trên số phiếu bầu nhận được.
• Người ủy quyền nhận được một phần phần thưởng từ việc đặt cược được kiếm được bởi các nhà xác thực.
• Delegation allows users to participate without running a validator node.

Staking dễ dàng

Staking truyền thống thường liên quan đến một khoảng thời gian khóa, trong đó tài sản được đặt cược không thể truy cập hoặc sử dụng cho các hoạt động tài chính khác. Staking lỏng giải quyết vấn đề này bằng cách phát hành các hợp đồng tương lai về staking, đại diện cho tài sản bị khóa trong khi vẫn cho phép người dùng giao dịch hoặc sử dụng chúng trong các ứng dụng tài chính phi tập trung (DeFi).

Ví dụ, khi người dùng stake ETH thông qua Lido Finance, họ nhận được một lượng tương đương của stETH (ETH đã được stake), có thể được sử dụng để cho vay, mượn hoặc yield farming. Điều này cho phép người dùng hưởng lợi từ cả phần thưởng staking và cơ hội DeFi.

Tính năng chính

• Cho phép người dùng đặt cọc tài sản trong khi duy trì tính thanh khoản thông qua các token phái sinh.
• Cho phép tham gia vào các giao protocoles DeFi trong khi nhận phần thưởng staking.
• Giảm thiểu rủi ro về hiệu suất vốn liên quan đến việc staking truyền thống.
• Thường được sử dụng cho việc Staking Ethereum và các blockchain PoS khác.

Các nền tảng 'Staking' phổ biến bao gồm Lido (stETH), Rocket Pool (rETH) và Marinade Finance (mSOL cho Solana).

Staking trên sàn giao dịch

Các sàn giao dịch tiền điện tử tập trung cung cấp dịch vụ staking, cho phép người dùng kiếm được phần thưởng mà không cần quản lý nút xác thực hoặc khóa riêng. Điều này thường được gọi là staking theo hình thức gửi tiền, vì sàn giao dịch giữ quỹ của người dùng và đặt cược thay mặt họ.

Các sàn giao dịch lớn như Binance, Coinbase và Kraken cung cấp dịch vụ Staking cho nhiều loại tiền điện tử PoS. Mặc dù cách tiếp cận này tiện lợi, nhưng đòi hỏi phải tin tưởng sàn giao dịch với việc giữ tài sản, điều này có thể gây ra rủi ro bảo mật nếu nền tảng bị hack hoặc quản lý quỹ không đúng cách.

Các tính năng chính

• Dễ sử dụng và thuận tiện cho người mới bắt đầu.
• Staking được quản lý bởi sàn giao dịch, không cần kiến thức kỹ thuật.
• Sàn giao dịch thu phí hoặc hoa hồng trên phần thưởng Staking.
• Liquidity may be higher compared to traditional staking, as some exchanges offer flexible withdrawal options.

Staking lạnh (Staking Ví cứng)

Cold staking đề cập đến việc staking các loại tiền điện tử bằng cách sử dụng ví ngoại tuyến hoặc cứng, tăng cường bảo mật bằng cách giảm sự tiếp xúc với các mối đe dọa trực tuyến. Phương pháp này phù hợp với những người giữ lâu dài muốn kiếm lợi nhuận từ staking trong khi giữ tài sản của họ trong môi trường an toàn.

Staking lạnh yêu cầu các quỹ đã đặt cược phải ở lại trong ví ngoại tuyến được chỉ định. Nếu chúng được di chuyển, phần thưởng staking có thể bị tịch thu.

Các ví cứng phổ biến như Ledger và Trezor hỗ trợ staking lạnh cho một số mạng PoS được chọn.

Tính năng chính

• Cung cấp tính bảo mật cao hơn khi tiền được lưu trữ trong ví ngoại tuyến.
• Phù hợp cho nhà đầu tư dài hạn không cần truy cập tài sản thường xuyên.
• Các khoản tiền gửi cần phải ở trong cùng một ví để nhận phần thưởng.

Staking Hybrid

Một số chuỗi khối kết hợp staking với các mô hình tài chính bổ sung, như Masternodes và Proof-of-Burn (PoB). Staking kết hợp giữa các phương tiện khuyến khích và cơ chế mới để cải thiện tính phân cấp, an ninh và quản trị.

Ví dụ, Dash (DASH) sử dụng hệ thống Masternode, trong đó người tham gia phải nắm giữ một số lượng tối thiểu của DASH để vận hành một Masternode, thực hiện các chức năng quản trị và bảo mật bổ sung.

Proof-of-Burn (PoB), mô hình staking kết hợp khác, yêu cầu người tham gia đốt cháy (phá hủy) token để kiếm quyền staking. Mô hình này được sử dụng trong một số hệ thống blockchain thử nghiệm nhất định để điều chỉnh cung cấp và động cơ.

Tính năng chính

• Kết hợp Staking với các cơ chế khác như quản trị, bảo mật mạng, hoặc điều chỉnh cung cấp.
• Thường yêu cầu một ngưỡng token tối thiểu để tham gia.
• Cung cấp phần thưởng độc đáo và động viên vượt ra ngoài các mô hình Staking tiêu chuẩn.

Các loại tiền điện tử Staking phổ biến

Ethereum

Ethereum chuyển từ Proof-of-Work (PoW) sang Proof-of-Stake (PoS) với bản nâng cấp Ethereum 2.0. Sự chuyển đổi này giảm đáng kể việc tiêu thụ năng lượng của mạng và giới thiệu Staking như phương pháp chính để xác minh giao dịch.

Staking Ethereum đòi hỏi người dùng phải khoá 32 ETH để chạy một nút kiểm chứng. Người kiểm chứng chịu trách nhiệm đề xuất và chứng thực các giao dịch trên mạng lưới. Những người không muốn đầu tư 32 ETH có thể tham gia vào các hồ bơi đầu tư hoặc sử dụng dịch vụ đầu tư thanh khoản như Lido Finance (stETH) và Rocket Pool (rETH) để đầu tư số lượng nhỏ hơn.

Mô hình Staking

• Proof-of-Stake (PoS)
• Cược tối thiểu: 32 ETH cho người xác minh độc lập; không tối thiểu cho staking nhóm
• Thời gian khóa: Rút ETH ban đầu bị hạn chế nhưng hiện đã được kích hoạt sau nâng cấp Shapella
• Phần thưởng phụ thuộc vào sự tham gia mạng và thời gian hoạt động của máy chủ xác thực

Cardano (ADA)

Cardano sử dụng một hệ thống DeleGate.iod Proof-of-Stake (DPoS), nơi người nắm giữ ADA có thể hoặc vận hành một nhóm staking hoặc deleGate.io số vốn của họ đến một nhóm hiện tại. Hệ thống này cho phép người dùng kiếm được phần thưởng staking mà không cần vận hành một nút xác nhận.

Không giống như Ethereum, không có số lượng staking tối thiểu yêu cầu cho việc ủy quyền. ADA được staked trong ví vẫn hoàn toàn thanh khoản, có nghĩa là người dùng có thể unstake và di chuyển quỹ của họ vào bất kỳ lúc nào.

Mô hình Staking

• DeleGate.iod Proof-of-Stake (DPoS)
• Số tiền cược tối thiểu: Không có mức tối thiểu cho việc ủy quyền; yêu cầu kỹ thuật cao hơn đối với các nhà vận hành cược
• Thời gian khóa: Không (số tiền đã đặt cược vẫn có thể chuyển đổi thành tiền mặt)
• Phần thưởng được phân phối vào cuối mỗi kỷ nguyên (5 ngày)

Polkadot (DOT)

Polkadot sử dụng mô hình Nominated Proof-of-Stake (NPoS), một phiên bản được tinh chỉnh của PoS cho phép người dùng trở thành validator hoặc bầu chọn validator bằng cách ủy quyền cho các token DOT của họ. Mạng lưới chọn lựa validator một cách linh hoạt dựa trên sự tham gia vào việc đặt cược.

Mô hình staking của Polkadot nhằm thúc đẩy sự phi tập trung bằng cách giới hạn số lượng validator hoạt động và hạn chế số lượng DOT có thể staked cho một validator duy nhất. Phần thưởng staking được phân phối đều cho tất cả các validator, giảm thiểu tập trung tài sản.

Với sự giới thiệu của các hồ bơi đề cử, người dùng hiện có thể tham gia vào Staking chỉ với 1 DOT, làm cho Staking trở nên dễ tiếp cận hơn. Các hồ bơi này được quản lý bởi các nhà điều hành hồ bơi, đảm bảo rằng DOT đã đặt cược đang hỗ trợ một nhà xác thực hoạt động và kiếm lợi nhuận một cách hiệu quả.

Mô hình Staking

• Nominated Proof-of-Stake (NPoS)
• Cược tối thiểu
  Đề cử trực tiếp: Thay đổi dựa trên điều kiện mạng (trước đó khoảng 120 DOT cho đề cử).

Nhóm đề cử:Yêu cầu tối thiểu 1 DOT.

• Thời gian khóa: 28 ngày để rút Staking
• Validators are elected through governance mechanisms